INTERNATIONALE WEEK VAN DE SENSIBILISERING VOOR VERSTANDIG GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA: INSPANNINGEN EN RESULTATEN VAN DE DIERLIJKE SECTOR BINNEN HET “ONE HEALTH” PERSPECTIEF
Van 18 tot 24 november 2021 is het de internationale week van de sensibilisering voor verstandig gebruik van antibiotica. Het gebruik van antibiotica bij dieren is de laatste jaren fors gedaald en de geleverde inspanningen kaderen in het “One Health” perspectief. Voortbouwend op de reeds geboekte vooruitgang, maar zich bewust van de uitdagingen die er nog liggen, verwelkomt de dierlijke sector het Belgische actieplan "One Health" in de strijd tegen antimicrobiële resistentie.
In België werd al een grote vooruitgang geboekt in het gebruik van antibiotica bij dieren dankzij duidelijke en ambitieuze reductiedoelstellingen, gepubliceerd in het plan ‘Visie 2020’ van het kenniscentrum voor antibioticumgebruik en -resistentie bij dieren (AMCRA) in 2014. Reductiedoelstellignen die ook werden opgenomen in het ‘Antibioticumconvenant 2016-2020’ tussen de federale overheden en de verschillende partners betrokken bij het antibioticumgebruik in de diergeneeskunde. In België werd sinds 2011 een reductie in gebruik vastgesteld van:
- 40,2 % voor alle antibiotica
- 70,1 % voor de kritisch belangrijke antibiotica
- 70,4 % voor de met antibiotica gemedicineerde voeders
Na een stagnatie in 2020 toont de Barometer van Sanitel-Med[1] een reductie in het totale gebruik van antibiotica in 2021, alsook van de kritisch belangrijke antibiotica en van colistine.
Het nieuwe antibioticumreductieplan gepubliceerd door AMCRA, de ‘Visie 2024’, voorziet nieuwe reductiedoelstellingen voor de dierlijke sector. Deze zijn ook opgenomen in het nieuwe ‘Antibioticumconvenant 2021-2024’, met engagementen van de sectoren en de overheid. De reductiedoelstellingen te bereiken tegen eind 2024 zijn:
- Diersoortspecifieke reductiedoelstellingen op bedrijfsniveau en maximum 1% alarmgebruikers[2].
- Reductie van 65 % in het totale antibioticumgebruik ten opzichte van 2011.
- Maximaal gebruik van 1 mg colistine per kg biomassa.
- Reductie van 75 % in het gebruik van de met antibiotica gemedicineerde voeders ten opzichte van 2011.
- Reductie van 75% in het gebruik van de kritisch belangrijke antibiotica ten opzichte van 2011.
Het ‘One Health’ nationaal actieplan in de strijd tegen antibioticumresistentie integreert de doelstellingen en acties van de dierlijke en de humane sector en van het leefmilieu. Dit plan dat wordt gecoördineerd door de FOD Volksgezondheid, bevordert de samenwerking tussen de drie sectoren, alsook tussen de verschillende federale overheidsdiensten en gefedereerde entiteiten. Voortbouwend op de reeds geboekte vooruitgang, maar zich bewust van de uitdagingen die er nog liggen, zijn AMCRA, de bevoegde federale autoriteiten en de hele veterinaire en diergezondheidssector verheugd over de mogelijkheden die dit "One Health"-actieplan zal bieden om de strijd tegen antibioticumresistentie te verbeteren.
Mensen en dieren, één enkele gezondheid - Het FAVV
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Antibioticumresistentie wordt veroorzaakt door het gebruik van antibiotica in de geneeskunde voor mensen en in de diergeneeskunde. Het is dus van essentieel belang om toe te zien op het verantwoord gebruik en om de preventie en het gebruik van alternatieven te stimuleren in beide sectoren zodat de gebruikte hoeveelheden dalen.
De overdracht, ook via de omgeving, van resistente bacteriën van dier op mens en omgekeerd maakt dat een globale en geïntegreerde aanpak noodzakelijk is.
Het door het FAVV en het FAGG gesteunde AMCRA is de drijvende kracht achter verschillende initiatieven in de diergeneeskunde in België. AMCRA is het kenniscentrum voor antibioticumgebruik en -resistentie bij dieren in België. De missie van AMCRA luidt:
- een toename in antibioticumresistentie voorkomen om zo de gezondheid van mens en dier en het dierenwelzijn te beschermen,
- ijveren naar een rationele reductie in het gebruik van antibiotica en streven naar een duurzaam antibioticumbeleid in de diergeneeskunde in België,
- analyseren, communiceren en sensibilisering.
Voor meer informatie: www.amcra.be
Minder en verantwoord gebruik van antibiotica zijn de pijlers van het actieplan “Visie 2020” en “Visie 2024” van het AMCRA. Deze plannen zijn ontwikkeld om de antibioticumresistentie in de diergeneeskunde in België te verminderen. Als antwoord op de noodzaak aan sensibilisering voor een goed antibioticumgebruik en om dierenartsen te begeleiden bij een duidelijke keuze voor de behandeling met antibiotica, heeft het AMCRA formularia uitgewerkt voor de voornaamste gedomesticeerde diersoorten. De keuze voor antibiotica houdt rekening met verschillende criteria, waaronder het belang van een antibioticum voor de menselijke gezondheid.
Het “Convenant tussen de federale overheid en alle betrokken sectorpartners betreffende de vermindering van het gebruik van antibiotica in de dierlijke sector” voor de periode 2021-2024 werd ondertekend door de federale overheid, vertegenwoordigd door de ministers van Volksgezondheid en van Landbouw, en door de verschillende sectororganisaties pharma.be, ABS, BFA, Boerenbond, FWA, de sectororganisaties (Landsbond Pluimvee en VEPEK), de dierenartsenverenigingen UPV, VeDa en SAVAB-Flanders, de gewestelijke raden van de Orde der Dierenartsen (NGROD en CRFOMV), de diergezondheidsorganisaties DGZ en ARSIA, de lastenboekbeheerders Belbeef, Belplume, Belpork, BVK vzw, Codiplan, MilkBE, AB Register en AMCRA. Een samenvatting van de resultaten en de activiteiten van het Antibioticumconvenant kan worden geconsulteerd in de publieke rapporten, beschikbaar op de websites van www.amcra.be en www.favv.be.
Meer informatie vindt u op de website van het AMCRA, de website van het FAVV, de website van het FAGG en de website van de FOD VVVL.
-----------------------------------------------------------------------------
[1] https://amcra.be/nl/analyse-antibioticagebruik/
[2]https://www.favv-afsca.be/dierlijkeproductie/antibioticaresistentie/convenant/_documents/Convenant-AB-2021-2024---Bijlage-3---ondertekening-dd20210125.pdf